Tapu Tahsis Belgesi Nedir ?
2981 (İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler) S.K. 3290 S. Yasa ile değiştirilmesi sonucunda;
V.G.M. Hazine Belediye İl Özel İdaresine ait araziler üzerine yapılan gecekondular için Tapu Tahsis Belgesi verilmesi konusu düzenlenmiştir. (10/a)Bu belge tapu sahibine ayni bir hak sağlamamakla birlikte, gecekondu sahibine tapuya esas teşkil yetkisi verecektir. (12) Bu durum tapu sicilinin beyanlar hanesine kaydedilir.
Tapu Tahsis Belgesindeki Haklar Başkalarına Devredilebilir mi?
Bu belge ilgilisine yalnızca kişisel hak sağlayan ve fiili kullanmayı belirleyen bir haktır. Bu hak tapudaki gibi mirasçılara intikal edebildiği gibi başkalarına da devire edilebilmektedir. Fakat söz konusu alanın kamu hizmetine ayrılmış olup olmadığı, bu alanın imar planında konut alanında kalıp kalmadığı, arsa bedelinin ödenip ödenmediği, imar planında şuyulandırmaya tabi tutulan parselden 18/b-c maddesi uyarınca düzenleme ortaklık payı kesilip kesilmediğine bakılmalıdır.
Tapu Tahsis Belgesi İle Tahsis Belgesi İle Hangi Koşullarda Mülkiyet Hakkı Kazanılır ?
Öncelikle usulüne uygun bir tapu tahsis belgesi verilmiş olmalıdır. Tahsise konu yerde "imar planı" veya "ıslah imar planı" yapılmış olması, yani; tahsis yapılan kişilere verilen yerlerin imar planlarında bağımsız parsel haline gelmiş ve bağımsız tapuların oluşturulmuş olması gereklidir. Ayrıca şu şartların bir arada bulunması gerekmektedir;-Hukuken geçerliliğini koruyan bir Tapu Tahsis Belgesi bulunmalıdır. -İlgili yerde İmar Planı veya İmar Islah Planı yapılmış olmalıdır. -İlgilisine, Tapu Tahsis Belgesi gereğince bir başka yerden tahsis yapılmamış olmalıdır. -Tahsise konu yerin kamu hizmetine ayrılmamış ve imar planına göre konut alanında kalmış olması gereklidir. -Tahsise konu yer ile tescili istenilen yerin aynı olup olmadığı ve taşınmazın nitelikleriyle ilgili Bilirkişi incelemesi ve Keşif yapılmış olmalıdır. -Tahsise konu arsa bedelinin ödenmiş olması, ödenmemiş ise raiç bedelinin uzman bilirkişiler aracılığıyla hesaplattırılarak Mahkeme Veznesine yatırılmış olması gereklidir. -Şuyulandırmaya tabi parselden ortaklık payı kesilip kesilmediğinin, kesilmiş ise uygulanan oranın saptanması gerekir.
Kimler Tapu Tahsis Belgesini Alabilir ?
Kendisinin veya eşinin veya reşit olmayan çocuğunun oturduğu belediye ve mücavir alan içinde tapu tahsis belgesinin düzenlendiği tarihten önce ev yapmaya el verişli bir arsanın veya konut olarak kullanılabilecek bir yapısının bulunmaması yeterli ve gerekli sayılmıştır. Hak sahipliği için önemli olan tarih, af müracaat tarihidir. Af müracaat tarihinde ana, baba veya çocuğun başka bir gayrimenkul edinmiş olması hak sahipliğine engel olur. Fakat bu tarihten sonraki yapılan başvurularda bu husu göz önüne alınmaz.
Bir Kişi Birden Fazla Tapu Tahsis Belgesinden Faydalanabilir mi ?
2981 S. Y. gereğince gecekondu sahiplerinin konut edinmeleri amaçtır. AYNI İDARİ SINIRLAR İÇERİSİNDE BİRDEN FAZLA TAPU TAHSİS BELGESİNDEN FAYDALANILMASI MÜMKÜN DEĞİLDİR. Tapu Tahsis Belgesi en fazla 400 metrekare için verilebilir.
Başvurudan sonra ilgili Belediye bir hak sahipliği araştırması yapar. Tapuya esas bedel belirlendikten sonra bu bedel tapu tahsisi yapıldıktan en geç 4 ay içerisinde ödenmelidir. ilgili kişinin tescil isteğinin kabul edilmesi için adına tahsis edilen ve komisyonca arsa bedeli olarak belirlenen tahsis bedelinin tamamının ödenmiş olması gereklidir.Belediye tapu tahsis belgesi düzenleme ücreti adı altında herhangi bir ücret alamaz.
Konut Haricinde İşyeri Olarak Kullanılan Yerlere de Tapu Tahsis Belgesine Binaen Tapu Verilebilir mi ?2981 S. K. da işyeri-mesken ayrımı yapılmamıştır. Burada İmar ve Gecekondu Mevzuatına aykırı olarak düzenlenmiş tüm yapılar kapsama alınmıştır. Dolayısıyla evvelce gecekondu olarak kullanılan ve sonradan iş yeri olarak da kullanılan yapılar için verilmiş olan Tapu Tahsis Belgesine binaen Tapu verilebilir. Fakat ilk ve en başta iş yeri olarak kullanılan yapılar için Tapu Tahsis Belgesi dahi verilmemelidir. Tapu Tahsis Belgesi verilecek olan yapıların elektrik, su veya telefonunun bulunmayışı gecekondu sahibinin tapu tahsis belgesi kazanmasına engel teşkil etmez. Tapu Tahsis Belgesi verilecek olan yapının sadece Gecekondu Ve İmar Yasasına aykırı olarak yapılmış bir yapı olması gerekmektedir. Tapu Tahsis Belgesi Verildikten Sonra Gecekondu da Değişiklik Yapılması Tapu Tahsis Belgesinin İptalini Gerektirir mi ?Tapu Tahsis Belgesi verildikten sonra ilgili taşınmazda yapılacak değişiklikler neticesinde Tapı Tahsis Belgesi iptal edilmez. Barakalar ise gecekondu statüsünde olmadığından Tapu Tahsis Belgesi verilmez. Yine aynı şekilde, YAZLIK EVLERE DE TAPU TAHSİS BELGESİ VERİLMEZ. Ayrıca İdare eğer ki taşınmaza müstakil olarak tek başına sahip değilse bu taşınmaz ile ilgili olarak ilgilisine Tapu Tahsis Belgesi verilemez. AYRICA HAZİNE ADINA KAYITLI OLMAYAN HİÇBİR TAŞINMAZA TAPU TAHSİS BELGESİ VERİLMEZ. Gecekondulaşmayı Önleme bölgelerinde yapılış olan bir Gecekonduya da bu belge yine verilmez. Doğal Sit Alanları ve 3. Dereceden arkeolojik sit alanlarında bulunan taşınmazlar, koşulları oluştuğu takdirde kazanılabilirler.Tapu Tahsis Belgesi Verildikten Sonra Taşınmazın 3. Bir Kişiye Satılması Halinde Ne Olur ?
Bu durumda, tahsisi yapan idarenin talebi üzerine daha önce yapılan belirtme terkin edilerek yeni hak sahibi adına tahsis sağlanacaktır.
Tapu Tahsis Belgesine Dayalı Tapu İptal Ve Tescil Davalarında Görevli Mahkeme Hangisidir ?
İdare arazisini verip tapularını devretmeyi üstlendiğine göre hak sahipleri bu hakkı kullanarak Adli Yargı Mahkemelerinde dava açabilir. Fakat idarenin tek taraflı bir işlem olarak tapu tahsis belgesine dayanarak tapu verilmesi talep edildiğinde verilen red kararının iptali ve ilgilisinin adına tapunun tescili için İdare Mahkemeleri yetkilidir. Bu konuda ilgili yargıtay kararları aşağıdaki gibidir;
Somut olaya bakıldığında; davacı ... tarafından İstanbul Defterdarlığı aleyhine İstanbul 1. İdare Mahkemesi 2006/357 Esas, 2007/547 Karar sayılı dosyada 1099 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki tapu tahsis belgesinin iptaline dair 01.12.2005 tarih 60609 Sayılı İstanbul Deftardarlığı işleminin ve tapu kayıtlarındaki tahsis şerhinin iptal edildiği hususunun bildirilmesine dair 1. Bölge Tapu Sicil Müdürlüğü'nün 09.12.2005 gün ve 14378 Sayılı işleminin iptalinin istenildiği, mahkemece anılan mevzuat hükümleri uyarınca tapu tahsis belgesinin iptali ve şerhin tapudan terkini hususunda hukuka aykırılığın olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin temyiz talebi üzerine hükmün Danıştay 6. Dairesi'nin 2007/7878 Esas, 2009/9177 Karar sayılı ilamıyla hükmün onandığı, ancak kesinleşme şerhine dair evrakın dosya içerisinde olmadığı anlaşılmaktadır.
ESAS NO : 2012/12
KARAR NO : 2012/106
KARAR TR : 21.5.2012
(Hukuk Bölümü)
ÖZET : 2981 sayılı Yasa uyarınca tapu tahsis belgesi verilen davacı tarafından, davalı Belediyeye başvurusuna rağmen tapusunun verilmemesi üzerine tapu iptali ve tescil istemiyle açılan davanın, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.
Davacı : N. K.
Vekili : Av. D. K.
Davalılar : 1- Altındağ Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. İ. G.
YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISI; Davacıya, gecekondusu için, 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler Hakkında Kanun’un 10. maddesi uyarınca 1983 tarihinde tapu tahsis belgesi verildiği, tapusunu alabilmek için yaptığı müracaatın reddi üzerine, 2981 sayılı Yasa gereğince Belediye adına olan tapu kaydının iptali ile kendi adına tescili için dava açması üzerine davalı belediye tarafından görev itirazında bulunulduğunun anlaşıldığı, 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun ile imar ve gecekondu mevzuatına aykırı olarak inşa edilmiş ve inşa halindeki bütün yapılar hakkında uygulanacak işlemleri düzenlemek ve bu işlemlere dair müracaat, tespit, değerlendirme, uygulama ve duyuru esaslarına ve sorumluluk alanlarında ıslah imar düzenlemeleri yapılmak suretiyle, yeniden gecekondu yapılmasını önlemek için temin edilecek arsaların ve muhafazası mümkün görülen gecekonduların Yasada öngörülen usul ve esaslara göre hak sahipliği belirlenen kişilere verilmesine olanak sağlandığı, anılan Yasanın 9/b-son maddesine göre, idare tarafından tahsisi yapılan gecekondunun sahibine devir ve tescilinin yapılacağı, 10/b-son maddesinde de, hak sahibi olmadığı halde tapu verilen kişilerin tapularının resen iptal edileceğinin belirtilmesi karşısında, idarenin tescil etmek ve tapuları resen iptal etmek biçimindeki yetkilerinin idari nitelik taşıyan uygulama işlemlerinin doğrudan sonucu olarak kullanılması ve ayrıca tescil ile kurulan mülkiyet, gayrimenkul mülkiyetine ilişkin Medeni Kanun hükümleri dışında idari tasarrufa dayandığı gibi, tapuda yapılan tescilin bu idari işlemin icrası niteliğinde olması karşısında, plana dayalı idari uygulama işlemleri ile ilgili olduğunun anlaşıldığı, davacının, gecekondu için, 2981 sayılı Kanun’un 10. maddesi uyarınca kendisine verilen tapu tahsis belgesine dayanarak, tapusunu alabilmek için Belediye Başkanlığı’na yaptığı müracaatın reddi üzerine, 2981 sayılı Yasa gereğince Belediye adına olan tapu kaydının iptali ile kendi adına tescilini istemesi karşısında; taşınmaz üzerindeki iddiasının gayrimenkulün iktisap yollarına ilişkin Medeni Kanun hükümlerine göre değil, 2981 sayılı Yasa’da öngörülen tapu tahsis belgesine dayanıldığı nazara alındığında, idarenin kamu gücünü kullanarak tek taraflı olarak tesis ettiği işlemle ilgili olduğundan denetimin de idare hukuku kurallarına göre idari yargı yerine ait bulunduğu, bu nedenle 2247 sayılı Yasa’nın 10. maddesine göre yapılan başvurunun kabulü gerektiği yolunda yazılı düşünce vermiştir.
NOT: Tapu Tahsis Belgesine Dayalı Olarak Yapılacak Başvurular 31 Mayıs 2018 tarihinde Sona Erecektir.
