GenelKOSOVA VATANDAŞLIĞI KAZANMANIN YOLLARI

KOSOVA VATANDAŞLIĞI KAZANMANIN YOLLARI

Kosova vatandaşı olmanın birçok avantajı bulunmaktadır. Öncelikle, Kosova, Avrupa ile entegrasyon sürecinde yer aldığı için vatandaşları, Avrupa Siyasi ve Ekonomik Alanı’na daha yakın bir konumda bulunma fırsatına sahiptir. Ayrıca, Kosova vatandaşları, bazı ülkelerde vize serbestisi ile seyahat edebilme imkânına sahip olarak seyahat özgürlüğünü artırabilirler. Eğitim alanında da Kosova’da ve Avrupa’nın diğer bölgelerinde çeşitli burs ve destek programları sayesinde daha iyi fırsatlar elde edebilirler. İş fırsatları açısından, Kosova’da yerli ve uluslararası şirketlerde çalışma veya iş kurma imkânları bulunmaktadır ve bu da Avrupa pazarında daha fazla fırsata erişim sağlar. Vatandaşlar, yerel yönetimlerde oy kullanma ve siyasi katılım haklarına sahip olarak, kendi ülkelerinin geleceğinde söz sahibi olma şansına sahiptirler. Son olarak, Kosova vatandaşlığı, zengin bir kültürel mirasın ve kimliğin parçası olma fırsatı sunarak bireylerin kendilerini daha bağlı hissetmelerine yardımcı olur.

Kosova vatandaşı olarak:

• AB ile vizesiz seyahat fırsatlarından yararlanabilirsiniz (Schengen ülkeleri için).
• Kosova’nın iş ve eğitim imkanlarından tam anlamıyla faydalanabilirsiniz.
• Çifte vatandaşlık hakkı tanınır; mevcut vatandaşlığınızdan feragat etmeniz gerekmez.

 

1. Doğum Yoluyla Vatandaşlık;

Kosova’da vatandaşlık elde etmek için doğum yolu ile vatandaşlık prensipleri, Kosova Vatandaşlık Kanunu’na dayanır. Bu kanuna göre doğumla Kosova vatandaşı olmanın şartları şu şekilde özetlenebilir:

A.Kan Bağına Dayalı Vatandaşlık (Jus Sanguinis)

1. Bir çocuk, ebeveynlerinden birinin Kosova vatandaşı olması durumunda otomatik olarak Kosova vatandaşı olur.
2. Bu durum, çocuğun Kosova içinde veya dışında doğmuş olmasından bağımsızdır. Önemli olan, ebeveynlerden en az birinin Kosova vatandaşı olmasıdır.

B.Toprak Bağına Dayalı Vatandaşlık (Jus Soli)

• Kosova’da doğan bir çocuk, ebeveynlerinin vatandaşlık durumu olmayan (vatansız) kişiler olduğu veya ebeveynlerinin kimliğinin bilinmediği durumlarda Kosova vatandaşı olarak kabul edilir.
• Bu uygulama, çocuğun vatansız kalmasını önlemeye yöneliktir.

C.Evlat Edinme Yoluyla Vatandaşlık

• Eğer Kosova vatandaşı bir aile, yabancı uyruklu bir çocuğu evlat edinirse, çocuk otomatik olarak Kosova vatandaşlığı kazanır.

D.Doğum Kaydı ve Vatandaşlık Başvurusu

Doğumla vatandaşlık hakkı kazanan çocukların, bu haklarını kullanabilmeleri için doğumlarının Kosova yetkili makamlarına kaydedilmesi gerekir. Eğer çocuk yurtdışında doğmuşsa, Kosova’nın diplomatik misyonları veya konsoloslukları aracılığıyla vatandaşlık kaydı yapılabilir.

2. Kosova Soy Bağı Yolu İle Vatandaşlık Kazanımı;

Soybağı yolu Kosova vatandaşlığı kazanımı için göç eden kişinin kendisi veya 1. Dereceden akrabası başvuru yapabilmektedir. Yani göç eden kişi doğum ve göç belgeleri ile başvuru yapabileceği gibi kişinin çocukları da bu belgeler ile vatandaşlık kazanımı için başvuru yapabilecektir. Kosova vatandaşlık kanunu 1.derece yakın akrabayı kabul etmektedir, bu sebeple kişinin dedesinin veya anneannesinin Kosova doğumlu olması kişiye başvuru hakkı tanımaz.

3. Uzun Süreli İkamet Yolu İle Vatandaşlık Kazanımı;

Kosova’da uzun süreli ikamet yoluyla vatandaşlık kazanmak mümkündür. Bu süreç, belirli yasal düzenlemeler ve gerekliliklere tabidir. Aşağıda, Kosova’da uzun süreli ikamet yoluyla vatandaşlık elde etmek için izlenmesi gereken adımlar ve koşullar özetlenmiştir:

A. Vatandaşlık Başvuru Koşulları

Uzun süreli ikamet eden bir kişi, vatandaşlık başvurusunda bulunabilmek için şu gereklilikleri karşılamalıdır:

• Yasal Statü: Başvuru sırasında kişinin geçerli bir oturma iznine sahip olması gerekir.
• Dil ve Entegrasyon: Başvuru sahibi, Kosova’nın resmi dillerinden biri olan Arnavutça veya Sırpça’yı temel seviyede konuşabilmeli ve topluma uyum sağladığını gösterebilmelidir.
• Adli Sicil Kaydı: Temiz bir adli sicil kaydına sahip olmalıdır. Kosova’da veya başka bir ülkede ağır bir suçtan hüküm giymemiş olmalıdır.
• Ekonomik Durum: Kendi geçimini sağlayacak yeterli gelir veya bir iş pozisyonu kanıtlanmalıdır.

B.Sürecin Adımları

1. İkamet Süresinin Tamamlanması: Uzun süreli oturma izni ile 10 yıl ikamet edilmesi.
2. Başvuru İçin Belgelerin Hazırlanması:
   • Geçerli oturma izni.
   • Doğum belgesi.
   • Adli sicil kaydı.
   • Gelir beyanı veya iş durumu belgesi.
   • Kosova’da entegrasyon ve dil yeterliliğini kanıtlayan belgeler.
3. Vatandaşlık Başvurusu:
   • Başvuru, Kosova İçişleri Bakanlığı’na yapılır.
   • Başvuru süreci, genellikle birkaç ay sürer ve ilgili makamlar başvuruyu değerlendirir.
4. Yemin ve Onay:
   • Başvuru onaylandıktan sonra, başvuru sahibi Kosova vatandaşlığına geçiş için yemin eder.

C. İstisnai Durumlar

Bazı durumlarda, 10 yıllık süre beklenmeden vatandaşlık alınabilir:

• Kosova’ya önemli bir ekonomik katkı sağlayan yatırımcılar.
• Kosova vatandaşı biriyle evlenen ve en az 3 yıl evli kalan kişiler.

4. Yatırım Yoluyla Vatandaşlık Kazanma

Kosova’da yatırım yolu ile vatandaşlık kazanma konusunda doğrudan bir yasa veya resmi program bulunmamakla birlikte, büyük ölçekli yatırımcılar için özel durumlar göz önünde bulundurulabilir. Kosova hükümeti, yabancı yatırımcıları çekmek için çeşitli teşvikler sunsa da, yatırımcıların doğrudan vatandaşlık elde etmeleri için net bir yasal çerçeve henüz oluşturulmamıştır. Ancak, yatırımcılar için oturma izni ve uzun vade de vatandaşlık başvuru hakkı gibi yollar mevcuttur.

Kosova’da Yatırımla Vatandaşlık Elde Etmenin Süreci

Yatırımcıların vatandaşlık başvurusu yapabilmesi için genelde uzun vadeli ikamet sürecini tamamlaması gerekir. İşte süreç:

A. İlk Adım: Yatırım ve Oturma İzni

Kosova’da yatırım yaparak oturma izni almak mümkündür. Bu, vatandaşlığa giden ilk adımdır.

• Şirket Kurma: Kosova’da bir şirket kurabilir ve iş faaliyetlerine başlayabilirsiniz.
• Yatırım Alanları:
  • Gayrimenkul: Ticari veya konut projelerine yatırım.
  • Sanayi ve Tarım: Üretim tesisleri veya tarım projelerine yatırım.
  • Teknoloji ve Yenilik: Start-up veya teknoloji girişimlerine destek.
• Oturma İzni Alımı: Yatırımcı olarak Kosova’da oturma izni başvurusu yapabilirsiniz. Bu izin, genellikle bir yıllık sürelerle verilir ve yenilenebilir.

 

B. Uzun Süreli İkamet ile Vatandaşlık

Yatırımcılar, Kosova’da uzun süreli oturma izni aldıktan sonra, belirli bir süre sonunda vatandaşlık başvurusunda bulunabilir:

• İkamet Süresi: Yatırımcıların genellikle 10 yıl kesintisiz yasal ikamet sonrası vatandaşlık başvurusu yapma hakkı kazanması gerekir.
• Ekonomik Katkı ve Entegrasyon: Yatırımın Kosova ekonomisine katkı sağladığını belgelemek önemlidir. Ayrıca, Kosova’daki topluma uyum göstermek (dil öğrenimi, sosyal entegrasyon) başvuruda avantaj sağlar.

 

C.İstisnai Durumlar: Hükümetin Özel Kararları

Bazı durumlarda, Kosova hükümeti yatırımcıları ödüllendirmek için istisnai vatandaşlık kararları alabilir:

• Büyük Ölçekli Yatırımlar: Önemli bir ekonomik katkı sağlayan, büyük istihdam yaratan veya stratejik projelere yatırım yapan kişiler için hükümet özel bir düzenleme yapabilir.
• Hızlandırılmış Süreç: Ekonomik veya sosyal açıdan kritik katkılar yapan yatırımcıların vatandaşlık süreci hızlandırılabilir.

 

5. Vatansız Kişiler İçin Vatandaşlık

Kosova, vatansız kişilere vatandaşlık sağlayan ülkelerden biridir. Bu uygulama, Kosova Vatandaşlık Kanunu kapsamında düzenlenmiştir ve Birleşmiş Milletler’in Vatansız Kişilerin Statüsüne Dair Sözleşmesi ile uyumludur. Amaç, vatansız kişilerin temel haklara erişimini sağlamak ve onları yasal bir statüye kavuşturmaktır. İşte süreç ve gereklilikler:

Vatansızlık Durumunda Kosova Vatandaşlığı

Kosova, vatansız kişilere şu yollarla vatandaşlık sağlayabilir:

A. Toprak Bağına (Jus Soli) Dayalı Vatandaşlık

• Kosova’da doğmuş ancak ebeveynlerinin vatandaşlığı bulunmayan (vatansız) bir çocuk, doğumla Kosova vatandaşı olur.
• Ayrıca ebeveynlerinin kimliği bilinmeyen çocuklar da Kosova vatandaşı olarak kaydedilir.

B. Uzun Süreli İkamet ile Vatandaşlık

• Vatansız bir kişi, Kosova’da en az 5 yıl kesintisiz ikamet ettikten sonra vatandaşlık başvurusunda bulunabilir.
• İkamet süresince kişinin temiz bir adli sicil kaydı bulunmalı ve temel düzeyde Kosova dillerini (Arnavutça veya Sırpça) öğrenmiş olmalıdır.

C. İstisnai Durumlar

• İnsan haklarına veya uluslararası koruma gereksinimlerine dayalı olarak Kosova hükümeti, vatansız bir kişiye özel durumlarda hızlandırılmış vatandaşlık verebilir.

Başvuru Süreci

1. Vatansızlık Statüsünün Tanınması:
   1. İlk olarak, başvuru sahibi vatansız olduğunu kanıtlamalıdır. Bu, resmi belgelerin yokluğu veya ilgili ülkelerin vatansızlığı doğrulayan beyanlarıyla gösterilebilir.
   2. Kosova’nın Göçmenlik ve Vatandaşlık Dairesi, vatansızlık durumunu değerlendiren yetkili kuruluştur.
2. Vatandaşlık Başvurusu:
   1. Vatandaşlık başvurusunda bulunmak için gerekli belgeler:
      1. Vatansızlık statüsünü doğrulayan belge.
      2. Kosova’daki yasal ikamet belgeleri.
      3. Adli sicil kaydı.
      4. Geçimini sağlayabilecek ekonomik kaynakların kanıtı (zorunlu olmayabilir).
   2. Başvuru, Kosova İçişleri Bakanlığı’na yapılır.
3. Değerlendirme ve Onay:
   1. Başvurunun değerlendirilmesi birkaç ay sürebilir.
   2. Onaylandıktan sonra, başvuru sahibi vatandaşlık yemini ederek Kosova vatandaşı olur.

1. Vatandaşlık Başvuru Sürecinde Gerekli Belgeler ;

 

Kosova vatandaşlığı başvurusunda, başvuru türüne (doğum, evlilik, uzun süreli ikamet veya istisnai durumlar) göre talep edilen belgeler farklılık gösterebilir. Ancak genel olarak Kosova vatandaşlığı için gereken belgeler şu şekildedir:

 

Genel Gereken Belgeler

• Başvuru Formu:

Kosova İçişleri Bakanlığı’ndan veya ilgili belediyeden alınabilen resmi başvuru formu doldurulmalıdır.

• Kimlik ve Seyahat Belgeleri:

Pasaport veya geçerli bir kimlik belgesi (vatansızlar için varsa seyahat belgesi).

Doğum belgesi (uluslararası geçerliliği olan bir belge olmalıdır).

• İkamet Belgesi:

Kosova’da yasal olarak ikamet ettiğinizi kanıtlayan belgeler.

Oturma izni, çalışma izni veya öğrenci izni gibi belgeler.

• Adli Sicil Kaydı:

Hem Kosova’dan hem de önceki ikamet edilen ülkeden alınmış temiz adli sicil kaydı.

• Gelir veya Geçim Kaynağı Kanıtı:

Ekonomik durumunuzu gösteren belgeler: maaş bordrosu, banka hesap özeti veya mülkiyet belgeleri.

• Dil Yeterliliği Belgesi:

Kosova’nın resmi dillerinden biri olan Arnavutça veya Sırpça bilgisi. Dil bilgisi genellikle temel düzeyde yeterlidir.

• Entegrasyon Kanıtı:

Kosova toplumu ile entegrasyonunuzu gösteren belgeler (eğitim, iş, sosyal bağlantılar).

• Vatandaşlık Ücretinin Ödendiğine Dair Makbuz:

Başvuru sürecinde belirlenen ücretin ödendiğini gösteren belge.

 

• Ek Belgeler (Başvuru Türüne Göre)
• Evlilik Yoluyla Başvuru:

Kosova vatandaşı olan eşin kimlik belgesi.

Evlilik belgesi.

• Doğum Yoluyla Başvuru:

Kosova’da doğum belgesi.

Ebeveynlerin Kosova vatandaşlığını kanıtlayan belgeler.

 

• Uzun Süreli İkamet ile Başvuru:

Kosova’da en az 10 yıl kesintisiz ikamet ettiğinizi gösteren belgeler.

Çalışma izni, kira kontratı veya adres beyanı.

• Vatansız Kişiler İçin:

Vatansızlık durumunu kanıtlayan belgeler (vatansızlık belgesi veya benzeri).

• İstisnai Durumlar:

Kosova’ya ekonomik, kültürel veya bilimsel katkınızı gösteren belgeler (yatırım belgeleri, ödüller, projeler vb.).

• Başvuru Süreci
• Belgelerin Hazırlanması:

Yukarıdaki belgeler, yasal olarak onaylanmış ve gerekirse tercüme edilmiş olmalıdır.

• Başvurunun Teslimi:

Belgeler, Kosova İçişleri Bakanlığı’na veya bölgedeki yetkili nüfus müdürlüklerine teslim edilir.

• Değerlendirme Süreci:

Başvurunun onaylanması genellikle birkaç ay sürer.

• Sonuç ve Yemin Töreni:

Vatandaşlık onaylandığında, kişi Kosova vatandaşı olabilmek için yemin eder.

 

• Notlar:

Eksik veya yanlış belgeler başvurunun reddine neden olabilir. Bu nedenle, bir avukat veya danışmanlık hizmetinden yararlanmak faydalı olabilir.

• Belgelerin noter tasdiki ve gerekirse Apostil onayı yaptırılması gerekebilir.

 

• Vatandaşlık Sürecine Ek Bilgiler

 

Kosova vatandaşlığı, çifte vatandaşlığa izin verir. Bu nedenle, başka bir ülkenin vatandaşı olan kişiler Kosova vatandaşlığı alırken mevcut vatandaşlıklarından feragat etmek zorunda kalmazlar. Ancak, çocuğun vatandaşlık durumu, ebeveynlerin uyruğuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir; bu nedenle detaylı bilgi almak için Kosova’nın yerel nüfus ve vatandaşlık dairesi ile görüşmek önemlidir.

Avukat Eren Yıldızoğlu
Avukat Hüseyin Acar